آنفلوانزا از کجا آمد؟ سلاحی کارآمد علیه جوامع
تاریخ انتشار: ۱۲ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۱۸۹۹۰
در میانه پاییز ۱۴۰۲ و در آستانه ورود به ماههای سرد سال، بار دیگر بیماریهای تنفسی عرصه جولان یافتهاند. در کشور ما نیز گفته میشود ویروس «آنفلوانزا» یکهتازی میکند.
«مینو محرز» متخصص بیماریهای عفونی در گفتوگویی رسانهای گفت «در جلسه ستاد کشوری کرونا که تستهایی از سراسر کشور و گزارشهای انستیتو پاستور و دانشکده بهداشت دانشگاه تهران مورد بررسی قرار گرفته، این نتیجه حاصل شده که ویروس غالب در ماه شهریور کووید و از زیرسویه اومیکرون و ویروس غالب در ماه مهر ویروس آنفلوانزا بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ویروس آنفلوانزا فقط در آمریکا سالانه چیزی بین ۱۰ تا ۲۰ درصد کل جمعیت را آلوده میکند. نزدیک به ۱۱۴ هزار نفر روانه بیمارستان شده و نزدیک به بیست هزار نفر بر اثر فلو یا عوارض جانبی ناشی از این ویروس جان خود را از دست میدهند
برای بسیاری آنفلوانزا بیماری آزاردهندهای است که در ماههای سرد با قدرتی بیش سال قبل برمیگردد و به دلیل تطبیق یافتن با محیطهای انسانی و داروهای متداول کار درمانش سختتر میشود اما کمتر کسی درباره امکان تبدیل آن به سلاحی کشنده سخن میگوید.
ویروس آنفلوانزا Influenza Viruses (IV) بیماری تنفسی را ایجاد میکند که با عنوان آنفلوانزا یا (فلو) شناخته میشود. این ویروس فقط در آمریکا سالانه چیزی بین ۱۰ تا ۲۰ درصد کل جمعیت را آلوده میکند. نزدیک به ۱۱۴ هزار نفر روانه بیمارستان شده و قریب به بیست هزار نفر بر اثر فلو یا عوارض جانبی ناشی از این ویروس جان خود را از دست میدهند.
به رغم این آمار تکاندهنده و میزان سرایت و خطر آن، مرکز کنترل و پیگیری بیماریها (CDC) آن را به عنوان یک تهدید بیوتروریستی طبقهبندی نکرده است. ویژگیهای این ویروس اما در واقعیت به نحوی هستند که آن را به یک تهدید تسلیحاتی تبدیل کردهاند، در حالی که توجه چندانی به این مهم نشده است؛ یک پاتوژن که بیش از ایدز مرگ و میر به دنبال داشته و جان دهها میلیون نفر را گرفته است و به صورت منظم و مستمر به اشکال مرگبارتری درمیآید، باید به عنوان یک سلاح بیولوژیکی تلقی شود.
آنفلوآنزا از کجای تاریخ سربرآورد؟
پس از کتاب «تاریخ رم» نوشته لیوی (Livy) که بیماری شبیه به آنفولانزا را توصیف میکند و مینویسد این بیماری در سال ۲۱۲ قبل از میلاد ارتش روم و کارتاژیها را آلوده کرد، هیچ سندی در مورد آنفولانزا یا نشانههای شبیه به آنفلوآنزا تا سال ۱۷۸۱ در دست نیست.
در فاصله سالهای ۱۷۸۱ تا ۱۷۸۲، یک دوره شیوع آنفلوانزا دو سوم جمعیت قلمرو موسوم به رومن ژرمن و سه چهارم جمعیت بریتانیا را آلوده کرد. این بیماری در آمریکای شمالی میان سرخپوستهای غرب و جنوب آمریکا، سرایت کرد. شیوع این بیماری با همهگیری آنفلوانزا در نیوانگلند، نیویورک و نوا اسکوشیا در سال ۱۷۸۹ ادامه یافت. سال ۱۷۸۱ آغاز یک چرخه ۱۰ تا ۴۰ ساله ظهور و همهگیری آنفولانزا بود.
نیمه اول قرن نوزدهم شاهد همهگیریهای مجزا در چند نقطه از جهان بود. از جمله مهمترین آنها در آسیا بود که در سال ۱۸۹۲ آغاز شد و در روسیه که در زمستان ۱۸۳۰ گسترش یافت.
شیوع آنفلوانزا در آسیا در ژانویه ۱۸۳۱ به اندونزی رسید و همهگیری روسیه نیز در سرتاسر این کشور پیش رفت و بین سالهای ۱۸۳۰ و ۱۸۳۱ به سمت غرب حرکت کرد. در نوامبر ۱۸۳۱ شیوع آنفلوانزا به آمریکا رسید و این همهگیریها تا سال ۱۸۵۱ ادامه یافت.
بین سالهای ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰، یک همهگیری بزرگ روسیه را درنوردید و مرگبارترین شیوع تا آن تاریخ بود. ماجرا از آسیای مرکزی در تابستان ۱۸۸۹ آغاز شد و به روسیه، چین، آمریکای شمالی، بخشهایی از آفریقا و کشورهای حاشیه اقیانوس آرام رخنه کرد. حداقل قربانیان این دوره ۲۵۰ هزار نفر در اروپا و بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار نفر در سراسر جهان بود.
در اکتبر ۱۹۱۹ موج آنفلوآنزای موسوم به اسپانیایی ظاهرا ناپدید شد اما پیش از رفتن و در یک بازه ۱۸ ماهه این نوع از آنفولانزا جان حداقل ۲۰ میلیون نفر را در سراسر دنیا گرفت
آنفلوانزای اسپانیایی تبدیل به کابوس شد
شیوع آنفلوانزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ موجب شد تا تهدید این ویروس وارد دستورکار سیاستگذاری بهداشت عمومی شود و آن را به عنوان یکی از تهدیدات جدی بهداشت عمومی تلقی کنند. این همهگیری، که مرگبارترین و مسریترین همهگیری تا آن تاریخ بود، منجر به مرگ بیش از ۲۰ میلیون نفر در آمریکای شمالی، اروپا، آلاسکا و جزایر اقیانوس آرام در سالهای ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ شد.
این دوره تقریباً با پایان جنگ جهانی اول مصادف بود. هر چند فلو اسپانیایی نام خود را از شیوع در اسپانیا وامدار است، اما این ویروس ابتدا در یک اردوگاه نظامی در کانزاس در ۱۱ مارس ۱۹۱۸ مشاهده شد. یکی از آشپزهای اردوگاه نشانههای مربوط به فلو را در خود داشت و برای استراحت مرخصی گرفت.
بعد از ظهر همان روز ۱۰۷ سرباز با همان نشانهها آلوده شدند. در ۱۳ مارس ۱۹۱۸، ۵۵۲ نفر بیمار ثبت شد که بسیاری از ایشان مبتلا به ذاتالریه شده بودند. ظرف مدت چند روز تمام اردوگاههای سراسر ایالات متحده، شیوع فلو را گزارش کردند و هزاران ملوان در ساحل شرقی بیمار شدند.
در ۱۸ مارس تمام ایالات آمریکا موارد متعدد آنفولانزا را گزارش دادند. در ماه آوریل ویروس از اطلس عبور کرده و افراد بسیاری را در اروپا، چین، ژاپن، آفریقا و آمریکای جنوبی آلوده ساخت. این موج از همهگیری آنفلوانزا، که اکنون به «موج اول» معروف شده، تا تابستان سال ۱۹۱۸ ادامه یافت. این ویروس به شدت قابل سرایت و مرگباری آن نسبتاً کم، توصیف شد. با همین میزان اندک مرگبار بودن، در پایان موج اول بیش از ۸۰۰ هزار نفر را به کام مرگ کشید.
سال ۱۹۱۸ دو درصد کل جمعیت جهان قربانی آنفلوانزا شدند
منابع اروپایی میگویند آنفلوانزا فراگیری است که ۵۰۰ میلیون نفر را در جهان مبتلا و بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر را قربانی خود کرده است؛ بیماری که تعداد قربانیانش در سال ۱۹۱۸ برابر دو درصد کل جمعیت جهان بود
در اواخر آگوست ۱۹۱۸ نوع ثانوی و بدخیمتر این ویروس آشکار شد و ظرف مدت شش ماه مردم سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داد. این نوع از ویروس آنفولانزا به «موج اصلی» همهگیری تبدیل شد.
در فاصله سپتامبر تا نوامبر، ویروس جدید بیش از ده هزار نفر را در هر هفته در برخی از شهرهای ایالات متحده، کشت. در ایالات متحده میزان مرگ و میر تقریبا ۸۵۰ هزار نفر بود که ظاهرا نسبت به دیگر نقاط دنیا با کمترین آلودگی مواجه شده بود.
در آلاسکا، ۶۰ درصد از جمعیت اسکیموها مردند. در ساموا ۸۰ تا ۹۰ درصد از جمعیت آلوده شد و بسیاری از نجاتیافتگان از گرسنگی مردند زیرا بسیار ضعیفتر از آن بودند که بتوانند خوراک و تغذیه خود را فراهم کنند. در اکتبر ۱۹۱۹ این نوع از ویروس فلو ظاهرا ناپدید شد اما پیش از رفتن و در یک بازه ۱۸ ماهه این نوع از آنفولانزا جان حداقل ۲۰ میلیون نفر را در سراسر دنیا گرفت.
فلو چگونه دست به قتل عام میلیونی زد؟
نرخ مرگ و میر ۲۰ میلیونی به چند دلیل بسیار حائز اهمیت است. این میزان باعث شد تا این آنفولانزا مرگبارترین همهگیری در سراسر جهان باشد. همچنین نرخ مرگ و میر مربوط به فلو اسپانیایی ۲.۵ درصد در میان افراد آلوده بود که نرخ بسیار قابل توجهی نسبت به دیگر همهگیریهای آنفولانزا است؛ این نرخ در دیگر موارد کمتر از ۰.۱ درصد بود. ویژگی منحصر به فرد دیگر این آنفولانزا مربوط به جمعیت افراد فوت شده است.
به نوشته «یورو نیوز» آنفلوانزا فراگیری بود که ۵۰۰ میلیون نفر را در جهان مبتلا و بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر را قربانی خود کرد؛ بیماری که تعداد قربانیانش در سال ۱۹۱۸ برابر دو درصد کل جمعیت جهان بود.
بیشتر مرگ و میرها مربوط به بزرگسالان بین ۱۸ تا ۳۰ سال بود و ۹۰ درصد از مرگ و میر افراد ۶۵ سال به بالا مربوط به آلودگی به ویروس آنفولانزا. افراد آلوده شده ابتدا مجموعهای از نشانههای فلو مانند تب بالا، لرز، سردرد، درد عضلانی در پشت بدن و پاها و سرفه خشک را آشکار میکنند. هر چند بیشتر افراد ظرف مدت یک هفته از این نشانهها رها میشوند اما برخی دیگر «کسالت» شدیدی را تجربه میکنند که در آن برخی از نشانهها تا چندین ماه ادامه مییابد. برخی دیگر ظرف مدت ۲ تا ۳ روز پس از آغاز نشانهها، در نتیجه ورم ریوی و خونریزی داخل ریه، میمیرند. با این حال بیشتر مرگ و میرها مربوط به ذاتالریه بود که در نتیجه آلودگیهای باکتریایی ثانویه ایجاد میشود.
سرعت زیاد ویروسهای آنفولانزا در تغییر و تحول، ناشی از خصائص ذاتی کروموزومهای RNA آنها است
در فاصله سالهای ۱۹۵۷ تا ۱۹۵۸ یک همهگیری آنفولانزا دیگر در جهان شایع شد؛ آنفولانزای آسیایی نوع H۲N۲. که این همهگیری در چین آغاز شد و در سرتاسر اقیانوسیه شیوع پیدا کرد. تخمین زده میشود که این همهگیری چیزی بین ۱۰ تا ۳۵ درصد از مردم این منطقه را آلوده کرد؛ میزان مرگ و میر آن ۰.۲۵ درصد بود که به دیگر همهگیریها، غیر از آنفولانزای اسپانیایی، شبیه بود.
فلوی هنگکنگی سال ۱۹۶۸ از نوع H۳N۲ بود که باعث مرگ ۳۴ هزار نفر در ایالات متحده و ۷۰۰ هزار نفر در سرتاسر جهان شد. یک همهگیری قابل توجه دیگر آنفولانزا نوع H۵N۱ در هنگ کنگ در سال ۱۹۹۷ رخ داد. جامعه علمی معتقد بود که فقط انواع H۱، H۲ یا H۳ میتوانند انسان را آلوده کنند. با این حال این آنفولانزای مرغی ۱۸ انسان، با پراکندگی سنی بین ۱ تا ۶۰ سال را آلوده کرد و جان شش نفر را گرفت. اهمیت این شیوع آن بود که یک آنفولانزای مرغی به صورت مستقیم انسان را آلوده کرد. درحالی که همهگیریهای گذشته که توسط آنفولانزای مرغی ایجاد شده بود، نیازمند یک میزبان واسط بود.
رویداد مهم دیگر تکامل ویروسهای آنفولانزا است که از طریق سرایت به حاملان مختلف در دیگر گونهها، محقق میشود. در سال ۱۹۹۸ یک آنفولانزای مرغی از نوع H۹N۲ از خوکهای چینی جدا شد و در سال ۱۹۹۹ همان نوع آنفولانزا شماری از افراد را در چین آلوده کرد که نشانههای متوسط آنفولانزا را از خود بروز دادند.
پای آنفلوآنزا به میدانهای جنگ باز میشود؟
ویروسهای آنفولانزا با سرعت بسیار زیاد به صورت شیفتهای آنتیژنیک و دریفتهای آنتیژنیک، نمو پیدا میکنند. شیفتهای آنتیژنیک، باعث بروز تغییرات اندک در پروتئینهای HA و NA میشود که در نهایت همهگیریهای سالانه آنفولانزا را در پی دارد.
دریفتهای آنتیژنیک منتهی به تغییرات عمده در پروتئینهای ویروس میشود و در نهایت همهگیری آنفولانزا را به همراه میآورد. این انواع آنفولانزا که انسان هیچ مصونیتی در برابر آنها را ندارد، به احتمال بسیار عوامل اصلی همهگیری آنفولانزا هستند.
سرعت زیاد ویروسهای آنفلوانزا در تغییر و تحول، ناشی از خصائص ذاتی کروموزومهای RNA آنها است. ویروسهای آنفلوآنزای A و B هر دو شیفتهای آنتیژنیک را پست سر گذاشتهاند اما این شیفتها در ویروسهای نوع B آنفولانزا است که بیش از تمام دیگر انواع باعث شیوع آنفولانزا میشود.
دستکاری ژنتیکی ویروسهای آنفلوآنزا میتواند تحت تاثیر عوامل طبیعی، انتقال مجدد ژنتیکی و اقدامات تکاملی قرار گیرد که در نهایت برای ساخت نوع بسیار واگیردار ویروس آنفولانزا قابلیت کاربرد مییابد
در این پیوند باید گفت که ویژگیهای کلیدی تسلیحات بیوتروریستی کامل از این قرار هستند؛ آسودگی در تولید و آسودگی در به دست آوردن پاتوژنها. ویروسهای آنفولانزا هر دو معیار را دارا هستند چراکه به راحتی در فضایی چون تخم مرغهای نطفهدار رشد میکنند. همچنین بسیاری از انواع ویروسهای A آنفولانزای انسانی را میتوان به صورت مستقیم از حفرههای آلانتوئیک یا آمنیوتیک تخم مرغ نطفهدار استخراج کرد. در نتیجه، ویروسها را میتوان به صورت مستقیم یا پس از تطبیق در داخل این تخممرغها رشد داد. نکته حائز اهمیت اینجا است که یکی از روشهای ساخت یک ویروس آنفولانزای واگیر استفاده از تکنیکهایی است که برای ساخت واکسن این ویروسها مورد استفاده هستند.
دستکاری ژنتیکی ویروسهای آنفلوانزا
دستکاری ژنتیکی ویروسهای آنفلوانزا میتواند تحت تاثیر عوامل طبیعی، انتقال مجدد ژنتیکی و اقدامات تکاملی قرار گیرد که در نهایت میتواند برای ساخت نوع بسیار واگیردار ویروس آنفلوانزا مورد استفاده قرار گیرد. انتقال مجدد ژنتیکی به تبادل بخشهای مختلف RNA میان دو ویروس گفته میشود که در نهایت منجر به یک تبادل دوطرفه میشود. اقدامات تکاملی زمانی رخ میدهد که یک سلول به دو نوع ویروس معیوب آلوده شده است. این ویروسها را میتوان با هم ترکیب کرد تا یک دیگر را کامل کرده و عملکرد خود را در ژنهای معیوب وارد و آنها را اصلاح کنند.
علاوه بر جهش دادن ژنوم ویروسهای آنفلوانزا، تکنیکهای جدید کشف شده است که با استفاده از آنها میتوان ژنها را به ویروس پیوند زد یا انتقال مجدد ژنتیکی را در آنها رقم زد که در نتیجه بیماریزایی آن ویروس بالاتر میرود. برای مثال نرخ بالای شیوع که یکی از ویژگیهای ذاتی ویروس آنفلوانزا است و تاثیرات مخرب و هولناک یک پاتوژن دیگر همچونن ابولا را میتوان برای ساخت یک سوپرمیکروب، ترکیب کرد. در نتیجه یک حمله دو مرحلهای قابل تصور است که در آن ویروس آنفلوانزا، پاتوژن ابتدایی است که پس از آن یک پاتوژن مخربتر رها میشود. آلوده شدن به آنفولانزا میتواند افراد را بسیار مستعد پذیرش آلودگی ثانویه کند.
آنچه بیان شد نتیجه تحقیقاتی است که در مجلات معتبر بینالمللی درباره خطرات استفاده تسلیحاتی از یک ویروسِ بشدت شایع منتشر شده و اهمیت گوش به زنگ بودن دستگاههای مسئول در حوزه بهداشت و درمان کشورها و نیز توجه عمومی به حفظ اولیهترین نکات بهداشتی برای ایجاد بازدارندگی مقابل بیماریهای فراگیر را از زاویهای متفاوت به تصویر میکشد.
منبع: خبرگزاری ایرنامنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: آنفلوآنزا سلاح جنگ ویروس های آنفلوانزا ویروس های آنفولانزا همه گیری آنفولانزا آنفولانزای مرغی میلیون نفر ویروس آنفلوانزا شیوع آنفلوانزا درصد کل جمعیت ایالات متحده همه گیری همه گیری همه گیری ها هزار نفر ۲۰ میلیون برای ساخت بیماری ها مرگ و میر ویروس ها نشانه ها آلوده شد سال ۱۹۱۸ شیفت ها شیوع آن ظرف مدت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۱۸۹۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پهپاد انتحاری ایرانی ، ابزار کارآمد روسیه در جنگ اوکراین
به گزارش صدای ایران از یورونیوز، سرگرد ایلیا یولاش سخنگوی نیروی هوایی اوکراین میگوید نمیتواند روزی را بدون صدای پهپادهای «انتحاری» ایرانی به یاد بیاورد.
به گفته وی از ماه اوت سال ۲۰۲۲ سربازان اوکراینی که با روسیه میجنگند مجبور شدهاند با هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی معروف به «شاهد» مبارزه کنند؛ پهپادهایی که به هنگام اصابت «همه چیز را نابود میکنند.»
آقای یولاش به یورونیوز میگوید: «اگر یک پهپاد شاهد به ساختمانی قدیمی و پر از آدم برخورد کند، آن را کاملاً ویران خواهد کرد.»
پهپادهای شاهد در حمله اخیر ایران به خاک اسرائیل نیز مورد استفاده قرار گرفتند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: «صدای پهپادهای شاهد، این ابزارهای وحشت، در آسمان خاورمیانه و اروپا یکسان است».
او اضافه کرد: «این صدا باید به عنوان زنگ خطری برای جهان آزاد باشد و نشان دهد که تنها اتحاد و عزم ما میتواند جان انسانها را نجات دهد و از گسترش وحشت در سراسر جهان جلوگیری کند.»
پهپاد شاهد چیست؟
پهپادهای شاهد، هواپیماهای بدون سرنشین یکبار مصرف، دوربرد و دارای مهمات هستند. تا زمانی که اپراتور این پهپادها هدفی را برای منفجر کردن انتخاب کند، آنها میتوانند در اطراف یک منطقه چرخ بزنند.
مقامات رسمی اوکراین میگویند چند نوع پهپاد شاهد وجود دارد که توسط روسیه در اوکراین استفاده میشود. از این مدلها میتوان به شاهد ۱۳۶ و شاهد ۱۳۱ اشاره کرد که پیشتر توسط ایران ساخته شدهاند.
با این حال گفته میشود روسها نام مدل جدید این پهپاد را به دلیل استفاده در اوکراین به «Geran-۲» تغییر دادهاند، هرچند مشخص نیست تعداد آنها چقدر است.
جان هاردی، معاون بخش روسیه بنیاد دفاع از دموکراسیها، میگوید: «پهپادهای شاهد ۱۳۶ با سر جنگی ۴۰ کیلوگرمی برای روسیه جهت تخریب زیرساختهای حیاتی و دفاع هوایی اوکراین ارزان و مفید بودهاند.»
آقای هاردی میگوید قیمت ارزان به این معنی است که روسها احتمالاً ۵۰ هزار دلار برای هر عدد از آنها میپردازند. این در شرایطی است که یک گزارش نیویورک تایمز به نقل از کارشناسان، قیمت آنها را تنها ۲۰ هزار دلار برآورد کرده است.
اولین حمله در کییف با این پهپادها در ماه اوت ۲۰۲۲، چهار کشته برجا گذاشت و از آن زمان تا کنون سربازان اوکراینی در خط مقدم با شاهدها درگیر بودهاند.
در یک گزارش اطلاعاتی ایالات متحده در اواسط سال ۲۰۲۲ آمده است: «پس از ته کشیدن شدید ذخایر مهمات هدایت دقیق روسیه در ماههای آغازین جنگ، ایران پهپادهایی را برای پشتیبانی از مسکو جهت حمله به اوکراین در اختیار این کشور قرار داد.»
ایلیا یولاش میگوید روسها به صورت گروهی از پهپادها استفاده میکنند و آنها را در جهات مختلف به کار میگیرند تا سیستم دفاع هوایی اوکراین را «خسته کنند». وی اضافه کرد: «آنها همچنین ممکن است پنج روز از این پهپاد استفاده کنند و [در]روز ششم، نوع دیگری از پهپاد را پرتاب کنند.»
یوری ایهنات، که پیش از این در نیروی هوایی اوکراین خدمت کرده است، به رسانه ایندیپندنت کیف میگوید که پهپادهای شاهد معمولاً در امتداد بستر رودخانهها و جادهها حمله میکنند، زیرا برای رادار ضدهوایی اوکراین دشوارتر است که پهپادها را بر فراز آب تشخیص دهد و ردیابی کند. همینطور صدای پهپادها با صدای عبور خودروها خنثی میشود و به همین خاطر جادهها مسیری بهتر برای آنها محسوب میشوند.
اوکراین به مرور زمان رادارهای مختلفی را برای ردیابی نحوه عبور پهپادها از حریم هوایی خود به خدمت گرفته و با استقرار یک «واحد آتش سیار» از لیزر و استینگر برای سرنگونی پهپادها استفاده میکند.
آقای یولاش با بیان اینکه امروزه تقریباً تمام پهپادهای پرتابشده به وسیله روسیه توسط ارتش اوکراین منهدم میشوند، میگوید از آنجایی که پهپادها بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر در ساعت سرعت دارند ردیابی آن «بسیار سادهتر» از سایر سلاحها است.
آقای هاردی میگوید پهپاد شاهد «مهمترین» کمکی است که ایران به ارتش روسیه کرده است، چرا که آنها توانستهاند خسارت عمدهای به اوکراین وارد کنند.
ایران ارسال یا ساخت پهپاد برای روسیه برای «جنگ علیه اوکراین» را تکذیب کرده است، با این حال آمریکا و اتحادیه اروپا شرکتهای ایرانی سازنده پهپاد را تحریم کردهاند و میگویند که این کشور هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه داده است.
اورزولا فندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا، سال گذشته در بیانیهای گفته بود «سپاه پاسداران ایران پهپادهای شاهد را برای حمله به زیرساختهای غیرنظامی در اوکراین در اختیار روسیه گذاشته است.»
آقای هاردی میگوید که به طور کلی رابطه تهران و مسکو پس از تهاجم تمامعیار روسیه و با روی آوردن روسیه به ایران برای دریافت سایر کمکهای نظامی عمیقتر هم شده است.
وی اضافه میکند در ابتدا ایران قطعات هواپیماهای بدون سرنشین را به روسیه میفرستاد تا در آنجا مونتاژ شده و در خط مقدم مستقر شوند. اکنون، اما گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد ایران به روسیه کمک کرده تا کارخانههای خود را توسعه داده و پهپادها را به صورت محلی بسازد.
یک گزارش روزنامه واشنگتن پست در ماه اوت ۲۰۲۳ نشان داد که هدف روسیه تولید ۶ هزار پهپاد در داخل مرزهای این کشور تا سال ۲۰۲۵ است. امری که به لطف یک «معامله تسلیحاتی میلیارد دلاری» با تهران قابل انجام خواهد بود.